KARBON FIYATLANDIRMASI/VERGISI OLMADAN DA SINIRDA KARBON DUZENLEME MEKANIZMASI SEKTORLERI ICIN IHRACATIN TOPLAM MALIYETININ, TOPLAM FAYDASINI ASIYOR- SHURA ENERJI DONUSUMU MERKEZI KURULUSTAN YAPILAN BASIN ACIKLAMASI ASAGIDA BULUNUYOR: SHURA ENERJI DONUSUMU MERKEZI’NIN HAZIRLADIGI ‘SKDM VE TURKIYE: SEKTOREL ETKILESIMLER, FAYDA VE MALIYETLER RAPORU’ YAYINLANDI. CALISMADA, AB TARAFINDAN UYGULANAN VE TURKIYE’DE 2026’DA DEVREYE GIRECEK SINIRDA KARBON DUZENLEME MEKANIZMASI’NIN (SKDM) NICEL VE NITEL ETKILERI INCELENIYOR. DEMIR-CELIK, CIMENTO, ALUMINYUM VE GUBRE SEKTORLERININ INCELENDIGI RAPORDA KARBON FIYATLANDIRMASI/VERGISI OLMADAN DA SKDM SEKTORLERI ICIN IHRACATIN TOPLAM MALIYETININ, TOPLAM FAYDASINI ASTIGI ORTAYA KONULDU. SHURA ENERJI DONUSUMU MERKEZI DIREKTORU ALKIM BAG GULLU, SKDM UYGULAMASININ TURKIYE ACISINDAN EK KARBON MALIYETI GETIRMESININ YANI SIRA URETIM VE IHRACATIN YAPISINDA VAR OLAN AMA COGU ZAMAN HESAPLANMAYAN VEYA DOGRUDAN FIYATLANDIRILMAYAN BAZI MALIYETLERI DAHA BELIRGIN HALE GETIRDIGINI SOYLEDI. BU NEDENLE ENERJI DONUSUMUNUN DAHA ONEMLI HALE GELDIGINI VURGULAYAN GULLU, “TURKIYE’NIN, SKDM ICIN 2035-2040 ARASINA ODAKLANMASI GEREKIYOR. ULUSLARARASI REKABET KOSULLARI VE AB SKDM’YE BAKTIGIMIZDA HEM AB’DE HEM DE DIGER BOLGELERDE GELISEN POLITIKALAR GOZ ONUNE ALINDIGINDA TURKIYE’NIN REKABET GUCUNU KORUYABILMESI ICIN SURECE ERKEN UYUM SAGLAMALI” DEDI. GULLU, ENERJI DONUSUMUYLE BIRLIKTE SANAYI DONUSUMUNU DESTEKLEMEK ICIN ULUSLARARASI IS BIRLIGI VE FINANSMAN FIRSATLARININ DEGERLENDIRILMESI GEREKTIGINI IFADE EDEREK IKLIM DIPLOMASISI VE SKDM’DEN ETKILENEN DIGER IHRACATCI ULKELERLE IS BIRLIGININ MALIYETLERIN ADIL PAYLASIMI ACISINDAN ONEMLI OLDUGUNU BELIRTTI. GULLU, KARBON FIYATLANDIRMASININ DA TURKIYE ICIN ORTA-UZUN VADELI KRITIK BASLIKLARDAN BIRI OLDUGUNU VURGULAYARAK SUNLARI SOZLERINE EKLEDI: “SKDM’NIN UYGULAMAYA GECMIS OLMASI EN BUYUK TICARI PARTNERIMIZ AB ILE YURUTULEN TICARETIN KORUNMASI VE GELISTIRILMESI ACISINDAN COK ONEMLI. OTE YANDAN TURKIYE’NIN 2053 NET SIFIR HEDEFI PERSPEKTIFINDEN OZEL OLARAK SKDM’YI, GENEL OLARAK ISE EKONOMISININ BUTUNUNU KAPSAYAN BIR KARBON FIYATLANDIRMASI POLITIKA SETINE IHTIYACI VAR.” TURKIYE’YI KRITIK 10 YIL BEKLIYOR ‘SKDM VE TURKIYE: SEKTOREL ETKILESIMLER, FAYDA VE MALIYETLER’ RAPORUNDA FAYDA VE MALIYETLER, ‘OLAGAN DURUM’ (‘BUSINESS-AS-USUAL’-BAU) VE ‘SANAYI DONUSUMU’ SENARYOSU ILE ELE ALINDI. ‘OLAGAN DURUM’ SENARYOSUNDA MEVCUT SANAYI VE TICARET POLITIKALARININ SURECEGI, BU KAPSAMDA ELE ALINAN SEKTORLERDE HER TUR IHRACAT POTANSIYELININ DEGERLENDIRILMESINE ONCELIK VERILECEGI, URUN KOMPOZISYONUNDA KATMA DEGER ARTISI, SURDURULEBILIRLIK VE YESIL DONUSUM PERSPEKTIFLERINDEN KAYDA DEGER BIR DONUSUMUN GERCEKLESMEYECEGI VARSAYILIYOR. ‘SANAYI DONUSUMU’ SENARYOSUNDA ISE SANAYI VE TICARET POLITIKASI DEGISIKLIGI DIKKATE ALINARAK, DORT SEKTORUN IC TALEP YAPISI VE IHTIYACLARI, KATMA DEGERLI IHRACAT, SURDURULEBILIRLIK VE YESIL DONUSUM BASLIKLARINDA ELE ALINIYOR. RAPORA GORE, BAU SENARYOSUNDA100 €/TON SINIRDA KARBON FIYATLANDIRMASI/VERGISI UYGULANMASI HALINDE TURKIYE’NIN SKDM URUNLERINDE HEM DUNYAYA HEM DE AB’YE YAPTIGI IHRACATTA TOPLAM MALIYETIN TOPLAM FAYDANIN UZERINDE OLACAGI GORULUYOR. INCELENEN DORT SEKTORDE MEVCUT HALLERIYLE IHRACATLARINDAN SAGLANAN EKONOMIK FAYDADAN DAHA FAZLA MALIYET ORTAYA CIKIYOR. SOZ KONUSU MALIYETTE KARBON FIYATLANDIRMASI/VERGISI VARSAYIMI ONEMLI BIR KALEM OLMAKLA BIRLIKTE MALIYETIN YARIDAN FAZLASI, DIS TICARET ACIGI VE ULASTIRMA MALIYETLERI BASTA OLMAK UZERE DIGER KALEMLERDEN KAYNAKLANIYOR. DONUSUM SENARYOSUNDA ISE YINE 100 €/TON KARBON VERGISI UYGULANDIGINDA DUNYA TICARETI ICIN BIRAZ DAHA SINIRLI, AB ICIN ISE YUKSEK FAYDA ELDE EDILIYOR. TOPLAM FAYDANIN TOPLAM MALIYETI ASMASINDA HEM KARBON MALIYETLERINDEKI AZALMA HEM DE OZELLIKLE BAGLANTILI SEKTORLERDEKI KATMA DEGER ARTISLARI ONEMLI BIR ROL OYNUYOR. DONUSUM SENARYOSUNDA DUNYA ICIN TOPLAM FAYDAYA EN YUKSEK KATKI DEMIR-CELIK SEKTORUNDEN GELIRKEN ARDINDAN ALUMINYUM VE CIMENTO SEKTORU GELIYOR. GUBRE SEKTORUNDE ISE TOPLAM MALIYET, TOPLAM FAYDAYI GECIYOR. AB ICIN ISE TUM SEKTORLERDEN KATKI GELIRKEN, SIRALAMA CIMENTO, DEMIR-CELIK, ALUMINYUM VE GUBRE SEKLINDE GERCEKLESIYOR. DONUSUM SENARYOSUNDA TURKIYE’NIN INGILTERE VE ABD BASTA OLMAK UZERE TUM ONEMLI TICARET PARTNERLERININ KARBON FIYATLANDIRMASI/VERGISI UYGULAMASI VE KARBON FIYATININ 120 €/TON’UN UZERINDE SEKILLENMESI DURUMUNDA EK ONLEMLER ALINMASI GEREKECEK. AB SKDM EKSENLI DUSUNULDUGUNDE TURKIYE’NIN DONUSUM SENARYOSU KAPSAMINDAKI VARSAYIMLARI DESTEKLEYECEK ONLEMLERE, OZELLIKLE 2035 VADESINE ODAKLANILMASINA IHTIYAC VAR. AB ICIN IHRACATTA FAYDA ILE MALIYETI ESITLEYEN 230 €/TON BASA BAS NOKTASI YUKSEK GORUNMESINE RAGMEN TUM RAKIPLERIN DE AB SKDM’YE UYUM KAPSAMINDA ONEMLI BIR DONUSUM SURECINE GIRMESI REKABETI ARTIRACAK. TURKIYE’NIN DE ONUNDE EKONOMIK MALIYETLERI AZALTMAYA VE URETIM VERIMLILIGINI ARTIRMAYA YONELIK SANAYI, TICARET VE KARBONSUZLASMA EYLEMLERINI HAYATA GECIRMEK ICIN KRITIK BIR 10 YILI OLDUGU VURGULANIYOR. SKDM ICIN YAPISAL DONUSUM ZORUNLU RAPORDA, SKDM SEKTORLERI ACISINDAN KARBON FIYATLANDIRMASI/VERGISI UYGULANMADAN DA IHRACATIN TOPLAM MALIYETININ TOPLAM FAYDASINDAN YUKSEK OLDUGU VURGULANIRKEN YUKSEK MALIYETLERIN YAPISAL DONUSUMLE DUSURULMESI TAVSIYE EDILIYOR. YAPISAL DONUSUMDE TEKNOLOJI VE IS MODELI DEGISIKLIKLERI KADAR YESIL DONUSUM BOYUTUNA DA DIKKAT CEKILIYOR. DONUSUM SURECI ICIN HER SEKTORDE IHTIYACLARIN BELIRLENMESI VE OZELLIKLE DESTEK MEKANIZMALARININ TASARLANMASI TAVSIYE EDILIYOR. SEKTORLERIN TEK BASINA DEGIL, DIGER SEKTORLERLE ARASINDAKI ILISKI, ETKILESIM VE ONCELIKLERI DIKKATE ALINARAK YOL HARITALARI OLUSTURULMASI GEREKIYOR. DEMIR-CELIK VE ALUMINYUM, DIGER IMALAT SANAYI SEKTORLERINE SAGLADIKLARI GIRDILERLE CIMENTO, INSAAT SEKTORU ETKISIYLE GUBRE ISE TARIM GIRDISI OLARAK TEMEL VE STRATEJIK SEKTORLER OLARAK NITELENDIRILIYOR. BU NEDENLE OLCEK FARKLARINA, DEGISIK DINAMIKLERE SAHIP OLMALARINA RAGMEN HEM YAPILARI HEM DE DIGER OZELLIKLERIYLE GUCLU DOLAYLI ETKILERI VAR. SKDM SEKTORLERI, SADECE URETIM PROSESLERININ KARBON YOGUN OLMASI DEGIL, TEDARIK VE DAGITIM SURECLERINDE YUKSEK HACIMLI TASIMALARA KONU OLMALARI NEDENIYLE ULASTIRMA KAYNAKLI KARBON YOGUNLUGU YUKSEK SEKTORLER. LOJISTIK, ETKILESIMDE OLDUGU SEKTORLERDEN SADECE BIRI. BU NEDENLE ETKI ANALIZLERI VE POLITIKA ONERILERI AYNI ZAMANDA ONEM TASIYAN BIR DIZI SEKTORE ILISKIN STRATEJI TARTISMALARINI DA TETIKLEYECEK. CALISMADA, 2050 YILINA KADAR PROJEKSIYONLAR YAPILMIS OLSA DA OZELLIKLE ULUSLARARASI REKABET GUCU BAGLAMINDA DONUSUMUN 2035-2040 YILLARI ARASINA ODAKLANMASININ ONEM TASIDIGI BELIRTILIYOR. AB TARAFINDAN UYGULANAN SKDM VE HEM AB’DE HEM DIGER BOLGELERDE GELISEN BENZER POLITIKALAR, ULUSLARARASI REKABETIN BU EKSENDE ARTACAGINI GOSTERIYOR. TURKIYE’NIN RAKIBI OLAN ULKELERIN DAHA ERKEN AKSIYON ALMA OLASILIGININ YANI SIRA YENI RAKIPLERIN ORTAYA CIKMASI DA MUMKUN. BU DURUMDA TURKIYE’NIN REKABET GUCUNU KORUYABILMESI ICIN GEREKLI EYLEMLERIN HIZLICA HAYATA GECIRMESI ONEMLI. 2035 YA DA 2040 DONUSUM STRATEJILERININ OLUSTURULMASI ANA HEDEF OLABILIR. BU BAGLAMDA TURKIYE’NIN COP 29’DA PAYLASILAN TURKIYE UZUN DONEM IKLIM STRATEJISI VE SKDM SEKTORLERINI KAPSAYAN TURKIYE SEKTOREL DUSUK KARBONLU YOL HARITALARI CERCEVESINDEKI YATIRIM VE EYLEMLERININ ELE ALINMASI GEREKIYOR. KATMA DEGERI YUKSEK, KARBON YOGUNLUGU AZ URETENLER ONE CIKACAK RAPORDA, TURKIYE’NIN REKABET GUCUNU ARTIRARAK ULUSLARARASI DEGER ZINCIRLERINE DAHA ILERI DUZEYDE BUTUNLESMESINE OLANAK SAGLAYAN, KATMA DEGERI ARTIRIRKEN KARBON YOGUNLUGUNU AZALTAN SEKTOR VE URUNLERE ONCELIK VERILMESI ONERILIYOR. BOYLELIKLE SKDM SEKTORLERI BASTA OLMAK UZERE KARBONSUZLASMASI ZOR OLAN TUM SEKTORLERDE HIDROJEN, KARBON YAKALAMA GIBI YUKSEK MALIYETLI YATIRIMLARA IHTIYAC BUYUK OLCUDE AZALTILABILECEK. AYRICA DAHA KOKLU BIR YAKLASIM ISE EMISYON AZALTIM STRATEJILERI ILE ES ZAMANLI DONGUSEL EKONOMI PRATIKLERININ YERLESTIRILMESI, KAYNAK VE PROSES VERIMLILIGINI ARTIRMAYA CALISARAK EMISYON AZALTIMININ YAKALANMASI OLACAK. CALISMADA, SKDM’DEN KAYNAKLI DOGRUDAN MALIYETLERI AZALTMAK ICIN EK ONLEMLERE IHTIYAC DUYULABILECEGI BELIRTILEREK SUNLAR TAVSIYE EDILDI: - TURKIYE’NIN KARBON FIYATLAMASI VE ETS UYGULAMASINA GECMESI, - YEREL KARBON VERGISI GELIRLERININ DONUSUMUN FINANSMANINDA KULLANILMASI, - ULUSLARARASI IS BIRLIGI VE FINANSMAN. UZUN DONEMDE MEVCUT URETIMIN KARBON MALIYETLERINI DUSURMENIN YETERLI OLMAYACAGI, ENERJI VERIMLILIGI VE KARBON YOGUN ALANLARDA DUSUK KARBONLU URETIM PROSESLERINE GECISIN REKABETTE BELIRLEYICI OLACAGININ ALTI CIZILIYOR. TURKIYE’NIN SKDM’YI YALNIZ ILK ETAPTA ETKILENEN SEKTORLER KAPSAMINDA DEGIL, BU SEKTORLERIN BAGLANTILI OLDUGU DIGER ALANLARLA BIRLIKTE DEGERLENDIRMESI VE KAPSAMLI BIR SANAYI DONUSUMUNU GUNDEME ALMASI GEREKTIGI OZELLIKLE VURGULANIYOR. EDITORE NOT: SKDM NEDIR: AB TARAFINDAN UYGULAMAYA ALINAN SINIRDA KARBON DUZENLEME MEKANIZMASI (SKDM) EMISYON YOGUN URUNLERIN ITHALATINDA KARBON FIYATLANDIRMASI UYGULAMASIYLA HEM ITHAL HEM YERLI URUNLERIN AYNI VERGILENDIRMEYE MARUZ KALMASINI, BOYLECE KARBON YOGUN URUNLERIN YURT DISINDA URETILEREK KARBON SALIMININ VERGIDEN KACINARAK YER DEGISTIRMESINI, YANI KARBON KACAGININ ONLENMESINI AMACLAMAKTADIR. SKDM’NIN ILK ASAMASI DEMIR-CELIK, CIMENTO, ALUMINYUM, GUBRE, ELEKTRIK VE HIDROJENI KAPSAYACAK VE 2026’DAN ITIBAREN VERGILENDIRME BASLAYACAK. SHURA ENERJI DONUSUMU MERKEZI TARAFINDAN HAZIRLANAN RAPORLARA HTTPS://SHURA.ORG.TR/RAPORLAR/ ADRESINDEN ULASABILIRSINIZ. HTTPS://SHURA.ORG.TR/VERITABANI ADRESINDEN ENERJI SEKTORUNE DAIR GUNCEL VERILERE ULASABILIRSINIZ. HTTPS://SHURA.ORG.TR/POWERFLOW ADRESINDE TURKIYE ELEKTRIK SISTEMININ BASITLESTIRILMIS INTERAKTIF SIMULASYONUNU KULLANABILIRSINIZ. SHURA ENERJI DONUSUMU MERKEZI SHURA ENERJI DONUSUMU MERKEZI YENILIKCI BIR ENERJI DONUSUMU PLATFORMU OLARAK, KARBONSUZLASMAYA KATKIDA BULUNMAYI AMACLAMAKTADIR. SHURA, TURKIYE ENERJI SEKTORUNUN POLITIK, TEKNOLOJIK VE EKONOMIK ACILARININ TARTISILDIGI, SURDURULEBILIR VE GENIS KABUL GOREN BIR PLATFORM IHTIYACINI KARSILAMAK ICIN KURULMUSTUR. SHURA’NIN AMACI, TURKIYE’NIN ENERJI SISTEMININ GELECEGI KONUSUNDAKI CALISMALARA TARAFSIZ VE VERI BAZLI ANALIZLERLE KATKIDA BULUNARAK, CIKTILARINDAN SEKTORUN TUM PAYDASLARININ YARARLANDIGI BIR DUSUNCE PLATFORMU OLUSTURMAKTIR. BU BAGLAMDA KAMU, OZEL SEKTOR, UNIVERSITELER VE SIVIL TOPLUM KURULUSLARINDAN COK SAYIDA PAYDASIN YAKLASIMLARI DEGERLENDIRILEREK, TURKIYE’NIN ENERJI SISTEMININ DUSUK KARBONLU BIR GELECEGE DONUSUMUNUN EKONOMIK POTANSIYELININ, TEKNIK FIZIBILITESININ VE POLITIKA ARACLARININ DAHA IYI ANLASILMASINA KATKIDA BULUNMAKTADIR. SHURA ENERJI DONUSUMU MERKEZI EUROPEAN CLIMATE FOUNDATION, AGORA ENERGIEWENDE VE SABANCI UNIVERSITESI ISTANBUL POLITIKALAR MERKEZI (IPM) ORTAKLIGIYLA KURULMUSTUR. 27.02.2025 12:43:15