TURK INSAAT SEKTORU, 2025 YILININ ILK UC AYINDA YURT DISINDA 560 MILYON ABD DOLARI DEGERINDE 14 PROJEYE IMZA ATTI KURULUSTAN YAPILAN BASIN ACIKLAMASI ASAGIDA BULUNUYOR: TURKIYE MUTEAHHITLER BIRLIGI (TMB), 2025 YILININ ILK CEYREGINE YONELIK INSAAT SEKTORU ANALIZI RAPORU’NU YAYIMLADI. YILIN ILK CEYREGINDE SEKTORUN, KAMU YATIRIMLARINDAKI YAVASLAMA, YUKSEK MALIYETLER, NITELIKLI IS GUCU EKSIKLIGI VE KURESEL TICARET SAVASLARININ YARATTIGI YENI FINANSAL RISKLERDEN ETKILENDIGI VURGULANDI. ULKELERIN ASIRI KORUMACI TEDBIRLERI NEDENIYLE TURK INSAAT SEKTORUNUN ZORLANABILECEGINE DIKKAT CEKILEN RAPORDA, BUNA KARSIN TUIK TARAFINDAN ACIKLANAN INSAAT URETIM ENDEKSI`NE GORE SUBAT AYINDA INSAAT URETIMI AYLIK BAZDA %0,3 AZALIRKEN, YILLIK BAZDA %12,7 ARTIS KAYDETTIGI BELIRTILDI. EKONOMININ GENELINDE 200’UN UZERINDE ALT SEKTORE YARATTIGI TALEP VE ISTIHDAM GUCUYLE LOKOMOTIF ROLU USTLENEN INSAAT SEKTORUNUN ONDE GELEN KURULUSLARINI TEMSIL EDEN TURKIYE MUTEAHHITLER BIRLIGI (TMB), EKONOMI CEVRELERI VE SEKTOR TARAFINDAN ILGIYLE TAKIP EDILEN INSAAT SEKTORU ANALIZI RAPORU’NUN NISAN 2025 SAYISINI YAYIMLADI. “KIRILGAN EKONOMILER, CALKANTILI SIYASET VE TICARET SAVASLARI” BASLIKLI ANALIZDE, KURESEL VE ULUSAL EKONOMI ILE INSAAT SEKTORUNE ILISKIN VERILER DEGERLENDIRILDI. YAYINLANAN SEKTOR ANALIZI RAPORUNUN YANI SIRA SON YASANAN 6,2 BUYUKLUGUNDEKI ISTANBUL DEPREMI’NE ILISKIN DE ACIKLAMA YAPAN TMB BASKANI ERDAL EREN, “HICBIR CAN KAYBININ YASANMAMIS OLMASI BIZLER ICIN EN BUYUK TESELLI KAYNAGIDIR. YASANAN DEPREM, YILLARDIR DILE GETIRMIS OLDUGUMUZ UZERE AFET ODAKLI KENTSEL DONUSUMUN BIR ZORUNLULUK OLDUGUNU BIR KEZ DAHA HATIRLATMISTIR. ULKEMIZDE 1999 MARMARA DEPREMI ONCESI SARTNAMELERLE YAPILMIS COK BUYUK YAPI STOKU BULUNMAKTA OLUP ‘AFET ODAKLI’ YAKLASIMLA KENTSEL DONUSUM ADIMLARININ HIZLANDIRILMASI BUYUK ONEM TASIMAKTADIR. AYRICA YAPI MUTEAHHITLERININ EKONOMIK, MALI, MESLEKI VE TEKNIK YETERLIKLERINE GORE SINIFLANDIRILMASI ICIN 2019 YILINDA CIKARILAN `YAPI MUTEAHHITLERININ SINIFLANDIRILMASI VE KAYITLARININ TUTULMASI HAKKINDA YONETMELIK`, YURT CAPINDA ETKIN VE TAVIZ VERILMEDEN UYGULANMALIDIR” DEDI. ASIRI KORUMACI POLITIKALAR BELIRSIZLIK YARATIYOR RAPORDA 2024 YILINI TUM EKONOMIK VE JEOPOLITIK OLUMSUZLUKLARA RAGMEN, DEPREM BOLGESININ YENIDEN INSASININ DA ETKISIYLE GENEL EKONOMININ UZERINDE BIR BUYUME ILE BITIREN INSAAT SEKTORUNUN, 2025 YILININ ILK CEYREGINDE DE AYNI KONU VE SORUNLARLA YOLUNA DEVAM ETTIGI BELIRTILDI. SEKTOR ICIN ZORLU KOSULLARA DIKKAT CEKILEN RAPORDA, “YURT ICINDE YUKSEK INSAAT MALIYETLERI, TASARRUF TEDBIRLERI PAKETI CERCEVESINDE ZORUNLU HALLER VE DEPREM BOLGESI HARIC ARA VERILEN KAMU YATIRIMLARI VE DURDURULAN PROJELERIN MUTEAHHITLERININ TASFIYE HAKKI TALEBI, SEKTORUN ELEMAN SORUNU DEVAM EDERKEN YURT DISINDA ISE ARTAN JEOPOLITIK GERILIMLERE BAGLI OLARAK YASANAN PAZAR KAYBI, YURT DISINDA USTLENILECEK PROJELERDE TEMINAT MEKTUBU SORUNU SEKTORUN EN ONEMLI PROBLEMLERI OLMAYA DEVAM ETMISTIR. BUNUNLA BIRLIKTE, ABD’NIN FITILINI ATESLEDIGI VE GIDEREK TIRMANAN GUMRUK VERGISI KRIZI 2025 YILININ ILK CEYREGI BITERKEN TICARET SAVASLARINA DONUSMUS, KURESEL, SERBEST VE ADIL TICARET SISTEMI YERINI ASIRI KORUMACI POLITIKALARA VE BELIRSIZLIGE BIRAKMISTIR” DENILDI. INSAAT MALIYETLERINDE 2020’DEN BU YANA EN DUSUK ARTIS TUIK TARAFINDAN ACIKLANAN INSAAT URETIM ENDEKSI`NE GORE SUBAT AYINDA INSAAT URETIMI AYLIK BAZDA YUZDE 0,3 AZALIRKEN, YILLIK BAZDA YUZDE 12,7 ARTIS KAYDETTIGINE DIKKAT CEKILEN RAPORDA, “INSAATIN ALT SEKTORLERI INCELENDIGINDE, SUBAT AYINDA BINA INSAATI SEKTORU ENDEKSI AYLIK BAZDA %0,9 AZALIRKEN YILLIK BAZDA %14,9 ARTMISTIR. BINA DISI YAPILARIN INSAATI SEKTORU ENDEKSI AYLIK BAZDA %0,2 AZALIRKEN YILLIK BAZDA %10,3 ARTMIS VE OZEL INSAAT FAALIYETLERI SEKTORU ENDEKSI AYLIK BAZDA %1,6 VE YILLIK BAZDA %7,1 YUKSELMISTIR. TUIK TARAFINDAN ACIKLANAN INSAAT MALIYET ENDEKSI VERILERINE GORE MALZEME VE ISCILIK MALIYETLERINDEKI ARTIS, IVME KAYBINA RAGMEN DEVAM ETMISTIR. ENDEKS, SUBAT AYINDA AYLIK BAZDA %1,24, YILLIK BAZDA ISE %23,94 ORANINDA ARTMISTIR. BOYLECE KASIM 2020`DEN BU YANA EN DUSUK YILLIK ARTIS GORULMUSTUR. INSAAT MALIYET ENDEKSI KAPSAMINDAKI MALZEME ENDEKSI SUBAT’TA AYLIK BAZDA %1,99 VE YILLIK BAZDA %19,49 ARTARKEN ISCILIK ENDEKSI AYLIK BAZDA %0,02 AZALMIS, YILLIK BAZDA ISE %32,38 YUKSELMISTIR” IFADELERINE YER VERILDI. KAMU YATIRIMLARINDA TASFIYE IMKANI VERILMEYECEK ISE GELIR VE KURUMLAR VERGISI TEVKIFATINDA INDIRIM SART RAPORDA, ARKA ARKAYA SARSICI GELISMELERLE BELIRSIZLIGE SURUKLENEN POLITIK GUNDEMIN, TURK LIRASININ DEGER KAYBETMESININ YANI SIRA RISK PRIMINI ARTIRARAK GEREK YURT ICI GEREK YURT DISI PROJELERIN FINANSMANINDA FIRMALARIN ZORLUK YASAMASINA NEDEN OLDUGU IFADE EDILDI. 30 MART 2025 TARIHLI RESMÎ GAZETE`DE YAYIMLANAN 9707 SAYILI CUMHURBASKANI KARARI ILE DEMIRYOLU HATTI, TRAMVAY, MONORAY, FINIKULER, METRO VE SEHIR ICI RAYLI ULASIM SISTEMLERI INSAAT VE ONARIM ISLERI ICIN VERGI TEVKIFAT ORANLARININ %1’E DUSURULDUGUNUN HATIRLATILDIGI RAPORDA, “TURKIYE MUTEAHHITLER BIRLIGI (TMB) BASKANI M. ERDAL EREN, YAPTIGI BASIN ACIKLAMASINDA, YAYIMLANAN 9707 SAYILI CUMHURBASKANI KARARI’NIN SEKTOR TARAFINDAN OLUMLU BULUNDUGUNU, ANCAK SADECE BELLI IS ALANLARINI KAPSAYAN SOZ KONUSU KARARIN YANI SIRA, CIDDI SIKINTILAR YASAYAN SEKTORUN KAMU PROJELERINDE VERGI TEVKIFAT ORANININ INDIRILMESI IHTIYACININ BULUNDUGUNU VURGULAMISTIR. SEKTORDE YASANAN DERIN SORUNLAR, YUKSEK ENFLASYON VE KREDI FAIZ ORANLARI DIKKATE ALINARAK, MUTEAHHITLIK FIRMALARININ UZERINDEKI BU YUKSEK VERGI YUKUNUN HAFIFLETILMESI GEREKTIGINI IFADE EDEN BASKAN EREN, 9707 SAYILI CUMHURBASKANI KARARI’NDA ANILAN IS KOLLARI HARICINDE OLUP 4734 SAYILI KANUN KAPSAMINDA IHALE EDILMIS VEYA KAMU KURUMU NITELIGINDEKI KURULUSLAR TARAFINDAN IHALESI YAPILMIS YILLARA YAYGIN INSAAT TAAHHUT VE ONARIM ISLERINDE HAKEDISLER UZERINDEN YAPILMAKTA OLAN GELIR VE KURUMLAR VERGISI TEVKIFATININ %2 DUZEYINE INDIRILMESININ INSAAT SEKTORU ICIN ONEMLI BIR IHTIYAC OLDUGUNUN ALTINI CIZMISTIR. KAMU YATIRIMLARINDA ASIL BEKLENTININ TASFIYE HAKKI OLDUGUNU BELIRTEN BASKAN EREN, HIC DEGILSE BIR MIKTAR FINANSMAN DESTEGI SAGLAMAK UZERE GELIR VE KURUMLAR VERGISI TEVKIFATINDA INDIRIM YAPILMASI KONUSUNDA TMB OLARAK KONU ILE ILGILI HAZINE VE MALIYE BAKANLIGI NEZDINDE GIRISIMDE BULUNDUKLARINI DILE GETIRMISTIR” DENILDI. TURKIYE MUTEAHHITLER BIRLIGI’NCE 2025 YILININ ILK CEYREGININ DEGERLENDIRILDIGI RAPORDA, INSAAT SEKTORUNE ILISKIN OZETLE SU TESPITLERE DE YER VERILDI TURKMENISTAN, LIBYA, IRAK ONE CIKIYOR: TURK INSAAT SEKTORU, 2025 YILININ ILK UC AYINDA YURT DISINDA 560 MILYON ABD DOLARI DEGERINDE 14 PROJEYE IMZA ATTI. 1972’DE LIBYA ILE BASLADIGI YURT DISI YOLCULUGU, 137 ULKEDE TAMAMLANAN 12.505 PROJEYLE TOPLAMDA 535,3 MILYAR ABD DOLARI BUYUKLUGUNDE BIR PORTFOY OLUSTURDU. EN FAZLA IS USTLENILEN ULKELER ARASINDA TURKMENISTAN, LIBYA VE IRAK ONE CIKARKEN, TURK INSAAT SEKTORU YURT DISI PAZARDA HIZLA BUYUMEYE DEVAM EDIYOR. ANCAK SEKTORDEKI REKABET GUCUNU ARTIRMAK ICIN FINANSMAN SORUNLARININ COZULMESI BUYUK ONEM TASIYOR. UKRAYNA’DA ONEMLI ROL USTLENECEKLER: 2025 YILI, TURK INSAAT SEKTORU ICIN ONEMLI FIRSATLAR SUNUYOR. RUSYA-UKRAYNA SAVASININ ARDINDAN UKRAYNA`NIN YENIDEN INSASI, TURKIYE’NIN INSAAT SEKTORU ICIN ONCELIKLI BIR HEDEF HALINE GELDI. TURKIYE MUTEAHHITLER BIRLIGI (TMB), BU SURECTE CALISMALARINI SURDURUYOR. 13 MART 2025’TE KIEV’DE GERCEKLESTIRILEN TURKIYE-UKRAYNA YENIDEN INSA GOREV GUCU TOPLANTISINDA, PROJELERE DEVLET GARANTISI SAGLANACAGI VE ULUSLARARASI FINANSAL IS BIRLIKLERININ KURULACAGI BELIRTILDI. YENIDEN INSA SURECINDE ULASTIRMA, LOJISTIK, ENERJI, KONUT VE SOSYAL ALTYAPI GIBI ONCELIKLI ALANLARA ODAKLANILACAK. UKRAYNA DEVLET BASKANI ZELENSKIY, TURK MUTEAHHITLERININ BU SURECTE ONEMLI BIR ROL USTLENECEGINI VURGULAYARAK, IKI ULKE ARASINDAKI TICARETIN GUCLENDIRILECEGINI BELIRTTI. INSAAT SEKTORUNDE GUVEN KAYBI: TURKIYE INSAAT SEKTORU GUVEN ENDEKSI, 2025`IN ILK CEYREGINDE ONEMLI SEVIYEDE BIR DUSUS GOSTERDI. BU DUSUS, SEKTORDEKI BELIRSIZLIKLERIN ARTTIGININ VE YATIRIMCI GUVENININ AZALDIGININ BIR GOSTERGESIDIR. INSAAT PROJELERININ ERTELENMESI, YENI PROJELERE BASLANMAMASI VE MEVCUT PROJELERDEKI FINANSMAN ZORLUKLARI SEKTORDEKI GUVEN KAYBINI PEKISTIRDI. MUTEAHHITLER, SEKTORDEKI EKONOMIK DALGALANMALARA VE HAMMADDE TEDARIGINDEKI SIKINTILARA KARSI DAHA DIKKATLI BIR YAKLASIM BENIMSEMEYE BASLADI. IPOTEKLI SATISLARDA ARTIS, ILK EL SATISLARDA DUSUS GORULUYOR: 2025`IN ILK CEYREGINDE IPOTEKLI KONUT SATISLARINDA BELIRGIN BIR ARTIS GOZLEMLENDI. FAIZLERIN YUKSEK OLMASINA RAGMEN, KONUT ALICILARI BANKALARDAN KREDI KULLANARAK EV SAHIBI OLMAYA DEVAM ETTI. ANCAK, OZELLIKLE ILK EL KONUT SATISLARINDA DUSUS YASANMASI, INSAAT SEKTORUNDEKI ARZ SIKINTILARININ VE YUKSEK INSAAT MALIYETLERININ ETKISINI GOSTERIYOR. SATISLAR, DAHA COK IKINCI EL KONUTLARDA YOGUNLASIRKEN, YENI PROJELERE OLAN TALEP BEKLENEN SEVIYEYE ULASAMIYOR. SATISLAR ARTSA DA REEL KAYIPLAR DEVAM EDIYOR: 2025 YILININ BASINDA KONUT SATISLARINDA GOZLE GORULUR BIR ARTIS YASANMAKLA BIRLIKTE, ARTAN ENFLASYON VE YUKSEK KREDI FAIZ ORANLARI NEDENIYLE REEL KAYIPLAR GORULUYOR. KONUT ALICILARI, ARTAN FIYATLAR VE YUKSEK FAIZ ORANLARI SEBEBIYLE ALIM GUCUNDE DUSUS YASIYOR. BU DURUM, OZELLIKLE DUSUK GELIRLI KESIMIN KONUT EDINME IMKANLARINI KISITLIYOR. AYRICA, YUKSEK INSAAT MALIYETLERI VE SINIRLI ARZ DA KONUT FIYATLARININ ARTISINI TETIKLIYOR. YABANCIYA KONUT SATISLARINDA DUSUS DEVAM EDIYOR: MART AYINDA YABANCILARA YAPILAN KONUT SATISLARI, BIR ONCEKI YILIN AYNI DONEMINE GORE %11,5 ORANINDA AZALARAK 1.574 OLDU. OCAK-MART DONEMI ITIBARIYLA ISE YABANCILARA YAPILAN SATISLAR, YILLIK %19,5 ORANINDA BIR DUSUSLE 4.578’E GERILEDI. MART AYINDA EN FAZLA KONUT SATISI YAPILAN ILLER SIRASIYLA ISTANBUL, ANTALYA VE MERSIN OLDU. YABANCI ALICILAR ARASINDA EN COK KONUT SATIN ALAN ULKELER ISE RUSYA, IRAN VE UKRAYNA OLARAK KAYDEDILDI. 28.04.2025 11:40:17