Emtia piyasalarında yeniden bir süper döngüye mi yol alıyoruz?

Son dönemlerde emtia fiyatları sürekli artış gösterirken hem arz hem de talepte bozulmalar devam ediyor.

Peki emtia piyasalarının içerisinde bulunduğu bu döngü nasıl oluştu?
Emtiaların son zamanlarda güçlü fiyat artışları elde etmesiyle bu durum emtia piyasalarında bir süper döngünün hemen başlarında olabileceğimize dair spekülasyona yol açmış oldu. Süper döngüyü tanımlayan karakteristik durum arzı aşan sürekli bir artan talep yaşanıyor olması. Küresel emtia fiyatları son aylarda sürekli yükselmeye devam etti. Rusya ve Ukrayna arasında yaşanan çatışmalar bu durumun ana sebeplerinden bir olsa da bir diğer sebep de arz ve talep arasında uyumsuz bir dengesizliğin kurulmuş olması.
 
Bununla birlikte emtialar için piyasalarda güçlü talep görülüyor olmasına karşın üreticilerin arzı artırma konusunda çekimser kalmaları fiyatlar üzerinde ek baskı yaratan bir durum yaratıyor.
 
Tam olarak emtia döngüsünün neresindeyiz? Uzmanlara göre yapısal olarak çoklu yıl sürecek bir döngünün henüz erken aşamalarındayız. Bir emtia döngüsünden bahsedildiğinde hem kısa hem de uzun döngülerin birbirlerinden hangi karakteristik özellikle ayrıldığını net olarak aktarmamız gerekmektedir. Henüz daha birkaç hafta öncesinde emtia piyasalarının içerisinden geçen önemli dalgalanmalar gördük.  Petrol fiyatları düşmüş, değerli metaller olabilecek en iyi satış fiyatına çıkmış durumdaydı. Kısa ve uzun vadeler yayılmış ve bazı dönemlerde belirsizliğini koruyan döngüler piyasaları endişelendirmeye devam ediyor.
 
Örneğin yakın bir dönemde henüz Mayıs ayı içerisinde Çin’in belli başlı büyük şehirlerinin Covid salgını sebebiyle zorluklar yaşadığını ve salgın kısıtları sebebiyle şehirlerin, yaşam ve üretim alanlarının kapatıldığını gördük. Ayrıca tam bu zorluklar Çin’de yaşanırken, aynı dönemde, gelişmiş piyasalarda üretim endekslerinin zirve yaptığına dair işaretler gördük. Bununla birlikte küresel ölçekte uygulanmaya başlanan para politikasındaki sıkılaştırma piyasalardan likiditeyi çekerken her piyasa bunun endişesini yaşamaya başladı.
 
Özellikle 2022 ve 2023 dengelerine bakıldığında, hala birçok kısıtı olan piyasalar görüyoruz. Gerek tarım gerek ise petrol piyasalarında rekor seviyede düşük stoklar mevcut. 
 
Tüm bunlara karşın, emtia fiyatlarının yükseliyor olması bile yeterli seviyede arzın oluşmasını getirmiyor. Ve bu dengesizlik hali nihayetinde emtiaların süper döngüsünü daha da uzun soluklu kılıyor. Arzın gerektiği yüksek seviyede karşılanamamasının ana sebeplerinde biri ekonomik dengenin bozulduğu böylesi bir ortamda yatırımcıların yeterli oranda yatırıma yönelmiyor ve bunu istemiyor olmaları.
 
Fiyatların bu kadar dramatik yükseldiği bir ortamda şirketler neden arzı artırma konusunda ürkek davranıyor? İlk etapta yatırımcıların elde etmeyi bekledikleri kazanımlar konusunda ortamın çok belirsizlik içermesi bu sorunun çekirdek cevabını oluşturabilir.  Özellikle enerji ve metal sektörlerinde emtia yatırımları çok uzun döneme yayılmaktadır. Bu uzun dönem 15 -20 yıla kadar yayılabilmektedir.  Geldiğimiz noktada birçok analist veya hükümet yetkilileri dünyanın temiz enerjiye geçmek üzereyken petrol talebinin beş yıl içerisinde çökeceği konuşulmaktadır.
 
Hangi yatırımcı böylesi bir ortamda petrol için verimliliği artırıcı bir uzun soluklu yatırım yapar? 
 
Enerji geçişini sağlamak için çok büyük miktarlarda baz metal gerekmektedir, ancak bu metalin üretimi genel olarak karbon yoğundur.  Bu tam da paradoksal bir durum yaratır. Dünya bir dönüşümün eşiğindedir. Bu sebeple emtia piyasalarında çok yüksek fiyatlar görülmesine karşın, kapital yatırımları yukarıda aktarılan sebeplerle yapılmadığından arz artırılıp fiyat dengesi sağlanamamaktadır.
 
YASAL UYARI:

Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri genel bilgilendirme amacı ile hazırlanmış olup yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler ise genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.
2022-06-13 15:53:25
Müşteri Hizmetleri
0212 603 05 63